معرفی بازی های محلی
بالغ بر 150 نوع بازی سنتی در ایران وجود داشته که به مرور دوران و تبدیل شیوه‌های زندگی، نسل امروز با بسیاری از آنها بیگانه میباشد. این بازیها در دو گروه فضای باز و فضای بسته تقسیم‌بندی شده و این امکان را برای افراد آماده می‌کرده‌اند که در هر مکان و شرایطی بتوانند از اوقات خود بهترین بهره را ببرند. در این مقاله 7 نوع از بازی های پرهیجان و جذاب را برای شما گردآوری کرده ایم.
(*7*)1- ارهنگ ارهنگ اسب چه رنگ؟
نوعی بازی محلی بوده که از قدیم در بین نوجوانان رواج داشته بازیکنان حاوی دو گروه 5 نفره بوده و یکی از افراد گروه بازي کردن نقش اُستا را انجام میکند. گروه اول می گوید ارهنگ ارهنگ . گروه دوم می گوید اسب چه رنگ ؟ گروه اول اسبی را با مشخصه‌ها خاص نام می برد . گروه دوم در پاسخ می گوید بزن و برو چکار داری از اینجا بازی آغاز می شود. دو اُستا با هم در یکجا ایستاده و به نظاره دو گروه می‌نشینند گروه اول که پاسخ درست داده با تازیانه گروه دوم را پی‌گیری می کند. بازی تا زمانی ادامه می یابد که دو استا با هم اعلام کنند سیه جو با این عم کاربرعکس می شود و گروه دوم به پی‌گیری گروه دوم می پردازد. این پی‌گیری و گریز تا زمانی دامه می یابد که فردی دستگیر شود در این هنگام دستگیر شده را به موقعیت دو استا برده و آن شخص بازنده اعلام می شود و از دوربازی اخراج می‌شود.
(*7*)2- استخوان مهتاب
در این بازی دو گروه 5 نفره هستند. گروه اول استخوانی را پرتاب میکند و گروه دوم باید آن را پیدا کند. اگر گروه دوم پیدا نکردند باید گروه اول را به پشت سوار کنند و در کوچه های روستا به همین حالت تحرک کنند تا به درب خانهای رفته و در زده واز صاحب منزل می پرسند سواره بر سواره یا پیاده بر سواره؟ اگر گفت: سواره بر سواره بر پشت سواری ادامه می دهند و اگر گفت: پیاده بر سواره جای گروه عوض می شود.
(*7*)3- تاپ تاپ خمیر
اهداف بازی: تفریحی و نشاط، تقویت حافظه و تمرکزفکر
اندازه بازیکنان: ۲ تا ۱۰ نفر
وسیله بازی: به ابزاری نیاز ندارد
محوطه بازی: فضای بسته
شرح بازی: یک نفر بزرگ تر (اوستا) یکی از بچه ها را به حالت سجده می خواباند و به او می گوید، چشم هایش را ببندد، سپس دست یکی از بچه ها را بالا می برد و در حالی که آرام آرام به پشت او می زند، این شعر را می خواند: تاپ تاپ خمیر شیشه پر پنیر دست کی بالا؟در این موعد بازیکن باید گمان بزند نام خصوصی که دستش بالا برده شده میباشد، چیست. اگر درست بگوید برنده میباشد و یک امتیاز می گیرد و خصوصی که دستش بالا برده شده بود، باید جای او را بگوید و اگر اشتباه بگوید، یک امتیاز منفی می گیرد و باید خودش بازی را دوباره‌کاری کند، این بازی هم چنان ادامه دارد تا زمانی که بازیکن درست گمان بزند و در پایان، امتیاز شماری می کنند و امتیاز هر کس بیشتر بود، برنده میباشد.
(*7*)4- بازی رنگها
نام دیگر این بازی احیانا «حساب گرجه فرنگی»! میباشد. ابتدا یک نفر به اصطلاح گرگ می‌شود. سپس گرگ و سایر بازیکنان شعری نظیر این شعر را می‌خوانند.
گرگ”حساب گرجه فرنگی
سایرین:به چه رنگی
گرگ:به رنگ طوسی
و بقیه بازی شبیه بازی بالا بلندی میباشد با این فرق که بازیکن تنها وقتی در مصوونیت هستند که شیئی به همان رنگ را در دست داشته باشند.
(*7*)5- هپ هپ
اهداف بازی: تفریحی، نشاط، افزایش تمرکزفکر، تمرکز و تمرین حفظ مضارب اعداد گوناگون
اندازه بازیکنان: ۳ نفر به بالا
وسیله بازی: به ابزاری نیاز ندارد
محوطه بازی: فضای بسته
شرح بازی: در این بازی، ابتدا یک نفر از دانش آموزان را که از بقیه بزرگ تر میباشد، به عنوان استاد انتخاب می کنند. استاد یک رقم را انتخاب می کند، به طور مانند رقم ۵ را انتخاب می کند (انتخاب رقم داوطلبانه میباشد).
بقیه دانش آموزان به شکل دایره وار می نشینند و استاد، یکی از دانش آموزان را انتخاب می کند، دانش آموز باید از رقم یک آغاز کند، یعنی او باید شماره یک بگوید، بعد به ترتیب، نفر دوم رقم دو، نفر سوم رقم سه و نفر چهارم رقم چهار را باید بگوید. در این جا نفر پنجم باید خیلی حواسش جمع باشد و به جای رقم ۵ کلمه «هپ» را بگوید.
چون رقم ۵ را استاد انتخاب کرده بود به همین روش نفرات شش، هفت و … باید اعداد مربوط به خود را بگویند.
وقتی رقم ۱۰ می رسد باز باید کلمه «هپ» گفته شود. به همین ترتیب به جای مضارب رقم ۵ باید کلمه «هپ» را بگویند.
این رقم شماری به شکل دوران ای ادامه پیدا می کند.
کسانی که به اشتباه به جای کلمه «هپ» رقم بگویند یا کلمه «هپ» را به جای عددی غیر از مضارب ۵ بگویند، می سوزند و از بازی خارج می شوند.
بازی تا زمانی ادامه پیدا می کند که تنها یک نفر باقی بماند. آخرین نفر باقی مانده در دایره بازی به عنوان برنده شناخته می شود.
بازی های محلی جذاب و هیجان انگیز
(*7*)6- دستمال پشتی
اندازه شرکت کنندگان این بازی از ۴ تا ۱۵ نفر یا حتی بیشتر میباشد. کودکان به شکل دایره روی زمین می‌نشینند. یکی از بچه‌ها گرگ می شودو دور دایره پشت سر دیگران می‌چرخد.او بی سرو صدا و بدون این که کسی بفهمد، دستمالی راکه در دست دارد، پشت سر یکی از کودکان می‌اندازد. آن هاباید حواس شان را جمع کنند و او را زیر نظر داشته باشند تا اگر دستمال را پشت سرشان انداخت، بفهمند.
نفری که گرگ دستمال را پشتش می اندازد، باید آن را بردارد و دنبال گرگ بدود، اگر او را بگیرد، برنده می‌شود و نفر اول در جای او می‌نشیند. در حال پی‌گیری و گریز گرگ، بچه‌ها با هلهله و هیجان دوست شان را تشویق می کنند که گرگ را بگیرد. حالابرنده جای گرگ را می‌گیرد و دور دایره می‌چرخد و دستمال را پشت یکی از بچه های دیگر می‌اندازد. اگر کودکی که دستمال پشتش انداخته شده، نفهمد و بازیکن یک دور بچرخد، بچه‌ها با هم می‌خوانند: “تخم‌مرغ گندیده/ یکی ز ما رنجیده” و آنکه نفهمیده دستمال را پشت سر او انداخته اند، باید در وسط دایره بنشیند.
این بازی در گذشته یکی از سر گرمی ها و بازی گروهی کودکان بود و جای اسباب بازی های گوناگون امروزی را می‌گرفت، اما با هدف مشخصی انجام نمی‌شد. امروزه، می‌توان کودکان را با هدف تقویت سرعت عمل، تمرکزفکر و کنجکاوی، تقویت حواس و تمرکز و لذت و هیجان به انجام این بازی تشویق کرد.
(*7*)7- گرگم و گله می‌برم
شرکت کنندگان این بازی باید بیشتر از ۴ نفر باشند. از بین آن ها یکی گرگ می شود و دیگری چوپان. همه ی کودکان پشت چوپان، کمر یکدیگر را می‌گیرند. هرچه اندازه بچه ها بیشتر باشد، بازی هیجان‌انگیزتر می‌شود. گرگ روبه روی چوپان و گله‌ای که پشت سرش میباشد، می ایستد و می‌خواند: گرگم و گله می‌برم. گوسفندان هم می‌خوانند: چوپون دارم نمی‌ذارم.
ـ گرگ دندان نشان می‌دهدو می گوید: کارد من تیزتره، لقمه ی من لذیذتره.
ـ خونه ی خاله از کدوم وره؟
ـ از این ور و از اون وره.
گوسفندان آغاز می‌کنند به راست و چپ تحرک کردن. گرگ هم همین‌کار را می کند. تا یکی از کودکان را که نتوانسته در تحرک با دیگران هماهنگ شود، می‌گیرد. او جزو دسته ی گرگ می‌شود،کمر گرگ را می‌گیرد و به سوا کردن گوسفندان از گله کمک میکند و با او شعر می‌خواند.
این بازی یک تفریحی پرشور و نشاط میباشد و مشارکت و کار گروهی را به کودکان می‌آموزد. بازنده ندارد و هر دو گروه برنده‌اند.
منبع: بیتوته
