با تاریخچه شهر تهران آشنا شوید

شهر تهران بزرگ‌ترین کلان شهر و پاتخت کشور ایران است. جالب است بدانید که این شهر از پرجمعیت‌ترین شهرهای جهان با ارزش فرهنگی به حساب می‌آید. از این رو آشنایی با تاریخچه تهران می‌تواند ارزشمند و مفید واقع شود. هتل البرز تهران نیز از قدیمی‌ترین هتل‌های این شهر به شمار می‌رود که اقامت در آن می‌تواند شما را به وجد بیاورد.

اگر شما هم در مورد تاریخچه تهران کنجکاو هستید، با ما همراه باشید تا در ادامه توضیحاتی در این خصوص ارائه دهیم.

مروری بر تاریخچه تهران و پیشینه نام آن

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته شده در متون تاریخی، دلیل نام‌گذاری این شهر به طور دقیق مشخص نیست. طبق یکی از فرضیه‌ها، گروهی از خاندان طاهریان به دلیل کمبود جا از خراسان به کوهپایه‌های البرز آمده و نام آن جا طاهران گذاشتند. سپس این نام در طی زمان به طهران تغییر یافت.

بر اساس فرضیه دوم (ته ران) به معنای پایین دامنه کوه است. سپس با گذشت زمان این دو کلمه با هم ادغام شده و کلمه تهران به وجود آمد. پس از آن با حمله اعراب مسلمان به ایران تهران معرب و کلمه طهران به وجود آمد. البته ریشه این کلمه فارسی است که آن را به تیر یا عطارد هم نسبت می دهند.

جالب است بدانید که تهراد توسط فردی به نام تیرداد آباد شده و نام آن را (تیران) گذاشته است. در نهایت این نام به تهران تغییر پیدا کرده است.

تاریخچه تهران از نظر وضعیت جغرافیایی

تهران در گذشته از روستاهای اطرف شهر ری بوده و در دامنه جنوبی کوه‌های البرز واقع شده است. در این شهر سطح بارش کم بوده از نظر اقلیمی نیمه خشک به حساب می‌آید. در زمان‌های گذشته، روستای تهران توجه مسئولین و پادشاهان در دوره‌های مختلف را جلب کرده و آن‌ها نقشه را تغییر و سهم بیشتری را به آن اختصاص داده‌اند.

با گذشت زمان، شاه طهماسب (شاه دوم صفویان)، سپس شاه عباس صفوی؛ پس از آن در دوره زندیه، کریم خان زند؛ در دوره قاجار، آقا محمدخان قاجار و ناصرالدین شاه قاجار، سبب گسترش تهران، بیش از آن چیزی که بود؛ شدند.

تاریخچه تهران در زمان پادشاهان ایران

طهران (تهران قدیم) بیشتر حالت تفرجگاه برای پادشاهان داشت. سپس در طی زمان این تفرجگاه تبدیل به پایتخت ایران شد. در ادامه به صورت مختصر توضیحاتی در این زمینه ارائه خواهیم داد.

شاه طهماسب صفوی و تاثیر آن بر تاریخچه تهران

زمانی که شاه طهماسب خسته به سمت پایتخت قزوین می‌رفت، به دلیل اسم و آوازه تهران، به آن جا نیز سری زد. وجود آرامگاه سید همزه (یعنی جد صفویان) در ری دلیل اصلی علاقه آن به این شهر بود. ولی حملات پی در پی راهزنان باعث دستور شاه طهماسب مبنی بر کشیدن حصاری با 4 دروازه به نام‌های (دروازه عبدالعظیم، دروازه شمیران، دروازه قزوین، دروازه دولاب) شد.

از دیگر اقدامات شاه طهماسب می‌توان به ساخت بازار تهران اشاره داشت که هم اکنون نیز مرکز خرید این کلان شهر به شمار می‌رود.

چگونگی تاریخچه تهران در دوران شاه عباس

شاه عباس دستوری مبنی بر کاشت درخت‌های چنار (تحت عنوان چهارباغ) در تهران را صادر کرد. به همین علت لقب چنارستان را به تهران دادند.

تهران در دوره زندیه (کریم خان زند)

با وجود اینکه تهران در دوره زندیه مورد توجه کسی واقع نمی‌شد، کریم خان زند تهران را برای مرکز سپاه خود انتخاب کرد. وی تصمیم گرفت برای مقابله با محمدحسن خان قاجار، تهران را پایتخت خود قرار دهد که بعد از آن به دلایل مختلفی منصرف شد.

تهران در دوره آقا محمدخان قاجار

در سال 1164 شمسی شهر تهران به عنوان پایتخت قاجار انتخاب شد. ولی به دلیل جنگ‌های پی در پی در این دوره، اقدامات مهمی در این شهر رخ نداد. به طور کلی در این دوره چندین عمارت، کاروانسرا و ارگ شاهی ساخته شد.

تغییرات تهران در زمان فتحعلی شاه قاجار

در دوره فتحعلی شاه قاجار، ناپلئون افرادی را به ایران فرستاد که آن‌ها توصیفاتی از سفر ارائه دادند. به عنوان مثال: آن‌ها در مورد جمعیت 30,000 نفره شهر تهران گفته‌اند. جالب است بدانید که این افراد به مسجد شاه توجه زیادی داشتند.

از اقدامات فتحعلی شاه قاجار می‌توان به ساخت برج نوش، اغشاه، کلیسای تاتووس و قصر لاله زار اشاره داشت.

تهران و تغییرات آن در دوره ناصرالدین شاه قاجار

در دوره ناصرالدین قاجار به دلیل وجود افرادی همچون امیر کبیر بناهای مختلف زیادی ساخته شد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاخ صاحب قرانیه، دارلفنون و شفاخانه دولتی، شمس العماره (اولین آسمان خراش تهران)، خیابان لاله زار و ناصریه اشاره داشت. در واقع ساخت این بناها تاثیر چشمگیری در پیشرفت تهران گذاشت.

جالب است بدانید که نهاد بلدیه به منظور تشکلات اداری، برای اولین بار در این دوره ساخته شد. ولی پس از سقوط صفویه، شهر تهران به مدت 5 سال به دست افغان‌ها افتاد که خود به تنهایی مانعی بسیار بزرگ برای پیشرفت این شهر بود.

نگاهی به تاریخچه تهران در دوره پهلوی

رضاخان در زمان توسعه تهران دستور داد تا دروازه‌های ساخته شده در دوره شاه طهماسب به طور کامل تخریب شود. به این ترتیب تهران از نظر جغرافیایی وسعت پیدا کرد. از دیگر اقدامات رضاخان می‌توان به ساخت دانشگاه تهران و خیابان معروف ولیعصر در مرکز تهران کنونی اشاره داشت.

به این صورت شرایطی فراهم شد تا مردم از سراسر ایران به تهران مهاجرت کنند. همین مسئله سبب افزایش چشمگیر جمعیت این شهر شد.

ادیان ذکر شده در تاریخچه تهران

شهر تهران یکی از بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران است که در آن اقوام و گروه‌های مختلفی با ادیان متفاوت زندگی می کنند. به طور کلی ایران یک کشور شیعه مذهب است. به همین دلیل بیشتر جمعیت تهران و سایر شهرها را مردم شیعه تشکیل می‌دهند.

به این ترتیب سایر ادیان مانند: مسیحی، یهودی، زرتشتی، بهائی، اهل تسنن، شیعه جعفری در اقلیت هستند. پذیرش تنوع ادیان و زندگی صلح‌آمیز آن‌ها در کنار یکدیگر بسیار قابل توجه و جالب است.

در شهر تهران کلیساهایی وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کلیسای ارتدکس یونان، کلیسای شرق آشوری مارگیورگیس، کلیسای شرق آشوری حضرت مریم، کلیسای انجیلی حضرت پطرس و … اشاره داشت. نیایشگاه آدریان در خیابان جمهوری به عنوان یک مکان مقدس برای زرتشتیان در دوره پهلوی ساخته شد.

از دیگر نیایشگاه‌ها و آتشکده‌های تهران می‌توان به آتشکده تخت رستم اشاره داشت. یکی از بزرگ ترین کنیسه‌های تهران جهت عبادت یهودیان، کنیسه یوسف آباد نام دارد. یهودیان ایران در واقع بزرگ‌ترین جامعه یهودی در خاورمیانه را دارند.

کنیسه ملاحنینا، کنیسه حکیم، کنیسه کورش از کنسیه‌های فعال موجود در تهران به شمار می‌روند.

آشنایی با اماکن تاریخی و گردشگری شهر تهران

بر اساس تاریخچه تهران و حکمرانی سلسله‌های مختلف، اماکن تاریخی و موزه‌های مختلف زیادی در تهران وجود دارد که در ادامه به صورت مختصر به آن‌ها می‌پردازیم.

حرم امام زاده صالح (ع) در تهران

امام زاده صالح (ع) در واقع فرزند امام موسی کاظم (ع) و برادر امام رضا (ع) است. وی ساکن ری تهران بوده و در تجریش به شهادت رسیدند. به همین دلیل ضلع جنوب شرقی تجریش تبدیل به یک مکان گردشگری برای برای افرادی که به تازگی به شهر سفر کرده‌اند، شده است.

معماری و کاشی‌کاری حرم بسیار زیبا بوده و توجه توریستان و گردشگران را به خود جلب می‌کند.

ساخت برج آزادی

در سال 1349 برج آزادی توسط معماری به نام حسن امانت، با مهندسی محمد پورفتحی ساخته شد. جالب است بدانید که معماری این برج تلفیقی از معماری اسلامی، ساسانی و هخامنشی است. پس از انقلاب این برج با نام شهیاد و به عنوان اولین نماد تهران شناخته می‌شد.

در محوطه برج آزادی تالارهایی نظیر: سالن ایران شناسی، نگارخانه، کتابخانه و… ساخته شده است که علاقه‌مندان می‌توانند از آن‌ها بازدید به عمل بیاورند.

مجموعه کاخ سعدآباد از نگاه تاریخچه تهران

این کاخ و عمارت در واقع محل سکونت آخرین پادشاه دوره قاجار و پس از آن پهلوی بوده است. وسعت این بنای باشکوه 110 هکتار بوده و در دوره قاجار ساخته شده است. در نهایت پس از روی کار آمدن رضاخان پهلوی، وی برای نوسازی آن اقدامات لازم را انجام داد و آن را برای محل اقامت خود و خانواده‌اش آماده کرد.

رضاخان در واقع برای هر یک از اعضای خانواده خود عمارتی در آن‌جا ساخت. ولی پس از انقلاب این مجموعه کاخ‌ها به محلی جهت بازدید عمومی تبدیل شد.

کاخ تاریخی گلستان تهران و کاخ شمس العماره

بر اساس تاریخچه تهران، کاخ گلستان در دوره شاه عباس صفوی ساخته شد. پس از آن آقامحمدخان قاجار با تاج گذاری در آن و تعیین تهران به عنوان پایتخت، کاخ گلستان را تبدیل به مکان مهمی کرد. پس از سفر ناصرالدین شاه به اروپا، وی تغییراتی در معماری کاخ گلستان ایجاد کرد.

دیوارهای کاخ گلستان آینه‌کاری و کاشی‌کاری شده است که هر فردی را شیفته خود می‌کند. کاخ شمس العماره نیز در 5 طبقه درون محوطه کاخ گلستان ساخته شده است.

کاخ نیاوران

طبق بررسی‌های صورت گرفته در تاریخچه تهران، کاخ نیاوران آخرین محل سکونت خانواده پهلوی بوده است. این کاخ به مساحت 11 هکتار، در میدان نیاوران تهران واقع شده است. حیاط بزرگ و سرسبز کاخ نیاوران می‌تواند شما را به سال‌های گذشته بازگرداند. معماری این کاخ نیز ترکیبی از معماری به سبک ایرانی و اروپایی است.

سرانجام در سال 1365 ه.ش و پس از انقلاب این مکان برای بازدید عموم آزاد و تبدیل به موزه شد.

تاریخچه تهران و موزه ملی ایران باستان

اولین موزه ایران، تحت عنوان موزه مادر در سال 1295 ه.ش در دوره حکومت احمدشاه قاجار، توسط فردی به نام مرتضی خان ممتازالممالک ساخته شد. وی علاقه زیادی به گرداوری و نگهداری اشیاء مختلف در یکی از اتاق‌های دارلفنون داشت. سرانجام این اشیاء در سال 1304، در دوره پهلوی به تالار آیینه عمارت مسعودیه منتقل شد.

به طور کلی این موزه دارای دو بخش موزه ملی و موزه دوران اسلامی است. در موزه ملی ایران باستان می‌توانید اشیاء مختلف زیادی را مشاهده کنید که هر کدام نشان‌‌دهنده تاریخ ایران باستان است.

محله تاریخی و گردشگری دربند

دربند یکی از محله‌های قدیمی شمال تهران به شمار می‌رود. این محله زیبا در میان سنگ‌ها و صخره‌ها قرار گرفته و می‌تواند برای علاقه‌مندان به کوهنوردی جذاب و دلپذیر باشد. آب و هوای خوب دربند می‌تواند حس طراوت و شادابی را برای شما به ارمغان بیاورد.

همین مسئله سبب تبدیل شدن این محله به خانه دوم ثروتمندان تهرانی شده است. با کمی بررسی می‌توانید متوجه تعداد زیاد خانه‌های ویلایی لوکس در آن منطقه شوید. امکان رفتن به دربند و گردش در طبیعت آن در همه فصول سال وجود دارد.

ساخت اولین هتل تهران

در تهران هتل‌های بسیار زیادی ساخته شده است که قدیمی‌ترین آن‌ها، یعنی گراند هتل متعلق به دوره قاجار است. این هتل زیبا در خیابان لاله زار تهران قدیم ساخته شده و معماری آن از سبک اروپایی الهام گرفته شده است.

اگر در لیست سفرهای خود تهران را در نظر گرفته‌اید، توصیه می‌کنیم اقامت در هتل مینا تهران، گراند هتل و … را از دست ندهید. قطعا این هتل‌ها می‌توانند با امکانات و خدمات فوق‌العاده خود، لذت سفر را برای شما چندین برابر کنند.

فعالیت شهرداری بر اساس تاریخچه تهران

به طور کلی در مورد فعالیت‌های شهرداری اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. ولی بر اساس تحقیقات صورت گرفته از همان ابتدا افرادی نظیر: کنت دمونت فرت، محمدحسن اعتمادالسلطنه، میرزا آقا اصفهانی تحت احتسابیه مشغول به فعالیت بوده‌اند.

در گذشته شهرداری با عنوان بلدیه فعالیت داشت و اولین بلدیه در سال 1286 در تهران تاسیس شد.

وضعیت حمل و نقل بر اساس تاریخچه تهران

در گذشته حمل و نقل افراد با کالسکه و چهارپایان در تهران و سایر شهرهای ایران صورت می‌گرفت. قطار اولین وسیله ساخته دست بشر بود که بین افراد با نام ماشین دودی شناخته می‌شد. در زمان ناصرالدین شاه یک شرکت بلژیکی اقدام به ساخت ماشین دودی کرد که حرم شاه عبدالعظیم حسنی (شهر ری) را به دروازه خراسان متصل می‌کرد.

البته این وسیله مورد توجه ایرانیان واقع نشد و در مدت زمان کوتاهی از تهران خارج شد. اولین اتومبیل وارد شده به تهران برخلاف ماشین دودی مورد استقبال افراد بسیاری واقع شد. به همین دلیل در طی زمان خودروهای متنوع زیادی وارد بازار شد که اغلب شاهزادگان، درباریان، تجار و افراد سرشناس و پولدار از آن استفاده می‌کردند.

امروزه بالغ بر 19 میلیون سفر درون شهری در سطح تهران صورت می‌گیرد. از طرفی افزایش خودروها و عدم امکان کنترل جمعیت، این شهر با مشکلاتی همچون آلودگی رو‌به‌رو شده است.